Akty normatywne i ich zapisywanie

Każdy prawnik oraz osoba jakkolwiek obcująca z prawem wie, że przepis to podstawowa jednostka redakcyjna aktu normatywnego. Aktem normatywnym natomiast nazwiemy zbiór określonych norm prawnych, czyli nakazów lub zakazów, które uchwalane są dla określonych sytuacji przez kompetentny w tym celu organ.

Przepisy mogą ustanawiane być w takim razie przez bardzo wiele rozmaitych organów. Podstawowym aktem prawnym w Rzeczpospolitej jest Konstytucja i zgodne z nią muszą być wszystkie akty normatywne niższego szczebla. Konstytucja uchwalona została w 1997 roku, przyjęta w powszechnym referendum i zmieniona może być tylko i wyłącznie przez sejm, jeśli za głosować będzie 2/3 zgromadzonych posłów przy frekwencji przynajmniej 50%. Tego typu obwarowanie powoduje, że wymaganą większość politykom zdobyć byłoby niezwykle trudno i w praktyce Konstytucja nie została jeszcze zmieniona od czasu jej powstania (pomijając drobne kwestie typowo redakcyjne – w początkowej wersji zapomniano wstawić przecinka, ale jego dodanie dla sprostowania trzeba było przegłosowywać). Drugim rodzajem aktów normatywnych w Polsce są ustawy uchwalane przez Sejm. Muszą one zostać zaaprobowane przez Senat oraz zostać podpisane przez Prezydenta i wówczas stają się oficjalnie polskim prawem. Oprócz ustaw najczęściej uchwala się obecnie poprawki do już istniejących. Wywołuje to swego rodzaju chaos prawny, ponieważ nawet specjalistom sprawia trudność połapanie się w tym wszystkim – trzeba bardzo uważnie śledzić ustawy sejmowe, aby wiedzieć, kiedy dane prawo już nie jest aktualne lub zostało zmienione. Trzecią formą aktów normatywnych są oczywiście rozporządzenia ministrów, najczęściej w sprawach stricte organizacyjnych i technicznych. Przykładowo, sejm uchwala ustawę o szkolnictwie, w której zapisany jest ogólny zarys funkcjonowania szkoły. Natomiast minister edukacji narodowej zajmuje się chociażby szczegółowymi rozporządzeniami dotyczącymi wytycznych w rozmaitych przedmiotach oraz sposobem przyznawania stypendiów. Aktem normatywnym są również akty prawa miejscowego, czyli wydawane przez samorządy tylko dla określonego obszaru. Chodzi tutaj o uchwały sejmiku województwa, rady powiatu lub rady gminy.

Akty normatywne zawsze zaczynają się od artykułów, a dopiero potem zwyczajowo wprowadza się dalsze jednostki redakcyjne. Mają one na celu posortowanie tekstu prawnego, aby uczynić go bardziej czytelnym dla odbiorcy, który z niego korzysta. W przypadku np. kodeksu karnego artykuły „dzielą się” na paragrafy, czyli charakterystyczne znaki niejako zarezerwowane dla zawodu prawnika. Tak jak lekarze mają swojego węża Eskulapa, tak prawnicy wyróżniają się właśnie używaniem tego rodzaju znaku. Wiele osób zastanawia się jak zrobić paragraf, ponieważ faktycznie rzecz ta nie jest wcale taka oczywista. Znak wygląda w ten sposób: § i w graficznym przedstawieniu rysuje się go jako w pewien sposób splątane ze sobą dwie litery S. Oczywiście na upartego można zapisać po prostu ten znak słownie, ale wygląda to nieelegancko.

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Please enter your comment!
Please enter your name here